13 grzechów głównych podczas doboru, montażu i użytkowania ograniczników przepięć

From |

Zagadnienie właściwego doboru oraz montażu ograniczników przepięć stanowi problem nawet dla doświadczonych elektryków. Rozważanie to sprowadza się do kilku zasadniczych elementów, poczynając od fazy projektowania, przez analizę zagrożeń związanych z wyładowaniami, a na instalacji i użytkowaniu skończywszy. Każda z wymienionych faz niesie niebezpieczeństwo błędnego skoordynowania środków ochronny.

Tak obszerne zagadnienie, jakim jest prawidłowy dobór środków SPD wymaga konkretnego doprecyzowania wielu punktów takich jak choćby, gdzie i kiedy stosować właściwe elementy ochronny przeciwprzepięciowej.

Dziś publikujemy 13 grzechów głównych podczas doboru, montażu i użytkowania ograniczników przepięć.

Pod tym względem stosowną wykładnię stanowi:

rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [Dz. U. Nr 75, poz. 690 wraz z późn. zmianami] znowelizowana wersja z 20 grudnia 2010 r. § 53. ust. 2. Obiekty budowlane winny być wyposażone w instalację chroniącą od wyładowań atmosferycznych. Obowiązek dotyczy budynków wyszczególnionych w Polskiej Normie mówiącej o ochronie odgromowej obiektów budowlanych. § 184. ust. 3. Instalacja piorunochronna, o której mowa w § 53 ust. 2, powinna być wykonana zgodnie z Polską Normą dotyczącą ochrony odgromowej obiektów budowlanych.

W temacie regulacji prawnych wszystko jest jasne, jednak ..

  • jak sprawy mają się z aspektem technicznym doboru właściwych środków ochrony przeciwprzepięciowej?
  • jak właściwie je montować?
  • na co zwrócić szczególna uwagę  i gdzie znajdują są newralgiczne punkty, których nie możemy bagatelizować?

Błędy w systemie ochronnym w fazie projektowania instalacji elektrycznej wyposażonej w środki ochronny przeciwprzepięciowej

1. Nieuwzględnienie stopnia ekspozycji na zagrożenia piorunowe i przepięciowe.

2. Nieuwzględnienie poziomu odporności zainstalowanych urządzeń na działanie napięć i prądów udarowych w zakresie ustandaryzowanych przebiegów.

3. Nieuwzględnienie poziomu przepięć na granicy stref chronionych.

4. Nieodpowiednie rozmieszczenie środków SPD bez uwzględnienia właściwych klas na granicy stref ochronny

Na tym właśnie etapie kluczowym jest właściwe zaprojektowanie całej struktury, ponieważ błędy popełnione w tej fazie praktycznie nigdy nie są korygowane w czasie realizacji instalacji. Brak wystarczających danych dotyczących konstrukcji obiektu i eksploatowanych w nim urządzeń skutkują niewłaściwą oceną zagrożenia. W ten sposób łamana jest jedna z najważniejszych zasad podziału obiektu budowlanego na strefy ochrony odgromowej. Określa ona konieczność instalowania ograniczników przepięć na granicach obszarów chronionych tak, aby poziom napięć udarowych wnikających do danej strefy nie przekraczał dopuszczalnej dla niej wartości.

Koncepcja ochrony strefowej (LPZ)

Koncepcja ochrony strefowej (LPZ)

Chroniony obiekt podzielony jest na strefy ochrony odgromowej (LPZ –Lighting Protection Zone),

LPZ 0A– urządzenia zainstalowane w strefie narażone są na bezpośrednie działanie prądu pioruna,

LPZ 0B–urządzenia zainstalowane w tej strefie nie są narażone na bezpośrednie działanie prądu pioruna, ale są narażone na nietłumione pole elektromagnetyczne (LEMP).

LPZ 1 –urządzenia zainstalowane w tej strefie nie są narażone na bezpośrednie działanie prądu pioruna, pole elektromagnetyczne jest ograniczane przez konstrukcję budynku i LPS, a wartość przepięć określa zainstalowany ogranicznik przepięć.

Pozostałe obszary wewnątrz obiektu (np. LPZ 2, 3) mają za zadanie ograniczyć negatywne skutki oddziaływania prądów piorunowych oraz wpływu pola elektromagnetycznego. Wymagania odnoszące się do strefowej ochrony przepięciowej kategoryzują obszary pod kątem poziomu wytrzymałości udarowej instalowanych wewnątrz nich urządzeń elektronicznych i elektrycznych.

Podstawową funkcją systemu ochrony przepięciowej jest ograniczenie przepięć do poziomów znajdujących się poniżej wartości wytrzymałości udarowej chronionych urządzeń. Informacje o wytrzymałości udarowej urządzeń elektrycznych i elektronicznych zawarte zostały w normach dotyczących kompatybilności elektromagnetycznej.

Kolejny punkt na długiej liście uchybień dotyczy zakazu instalowania wewnątrz stref chronionych urządzeń o niższej wytrzymałości udarowej niż dopuszczalny dla konkretnego obszaru poziom przepięć. Niestety praktyka pokazuje ze zalecenie to nagminnie jest ignorowane, np. w czasie eksploatacji przez użytkowników w procesie zmiany lokalizacji lub instalacji nowych urządzeń, co bezpośrednio przekłada się na obniżenie skuteczności środków ochrony. Osoba odpowiedzialna za wykonanie projektu instalacji powinna szczegółowo zapoznać się z danymi dotyczącymi wytrzymałości udarowej wszystkich urządzeń elektrycznych oraz przygotować stosowne wytyczne oraz zastrzeżenia dotyczące eksploatacji systemu.

Odporność udarowa urządzeń elektrycznych oraz elektronicznych z uwzględnieniem kategorii przepięciowych według normy PN - IEC 60364 - 4 - 443:1999

Odporność udarowa urządzeń elektrycznych oraz elektronicznych z uwzględnieniem kategorii przepięciowych według normy PN – IEC 60364 – 4 – 443:1999

Bardzo powszechnym niepokojącym ze strony technicznej obyczajem jest zjawisko eliminowania ograniczników przepięć pewnych klas. Najczęściej jest to typ I co podyktowane jest świadomym działaniem wynikającym z bilansu ekonomicznego i przeważnie dotyczy instalacji elektrycznej w obiektach wyposażonych środki piorunochronne i zasilanych z linii kablowych.

Przypadki gdzie uzasadnione jest stosowanie środków ochrony przeciwprzepięciowej klasy I.

Obiekt Zasilanie z sieci nn Miejsce montażu środków ochrony przeciwprzepięciowej
Obiekt budowlany bez instalacji odgromowej Linia kablowa SPD Typ I nie jest wymagany
Linia napowietrzna z przyłączem wykonanym linia kablową SPD Typ I nie jest wymagany
Linia napowietrzna z przyłączem wykonanym linia kablową * Złącze lub szafka ulokowana w jego pobliżu
Linia napowietrzna * Złącze lub szafka ulokowana w jego pobliżu
Obiekt budowlany wyposażony w instalację odgromową SPD Typ I nie jest wymagany Złącze lub szafka ulokowana w jego pobliżu
Rozdzielnica główna w przypadku złącza zlokalizowanego na zewnątrz obiektu.

Decyzja o zastosowaniu ograniczników klasy II w miejsce klasy I może okazać się brzemienna w skutkach z racji narażenia instalacji, zainstalowanych urządzeń oraz samych środków ochrony na zniszczenie w czasie wyładowań atmosferycznych bezpośrednio w lub w pobliżu chronionego obiektu.

Kolejny ważny punkt stanowi właściwa lokalizacja ograniczników różnych typów tak, aby utworzyć wzajemnie skoordynowaną pod względem zdolność ograniczania fali udarowej kaskadę. Wszystkie połączone w ten sposób SPD powinny w odpowiedni sposób dokonywać stopniowego ograniczania energii prądu udarowego. W szczególności dotyczy to ograniczników klasy I i II. W tym celu, aby prawidłowo oszacować podział przepływającej energii należy zebrać podstawowe informację na temat napięciowych poziomów ochrony ograniczników oraz zdolności odprowadzania prądu udarowego.


Błędy w systemie ochronnym popełniane w fazie wykonawstwa instalacji

W tym punkcie znajdziecie przykłady najczęściej popełnianych błędów, z jakimi spotyka się nasz działu wsparcia technicznego, gdy analizuje uszkodzenia związane z niewłaściwym doborem oraz instalacją środków ochrony przeciwprzepięciowej.

5. Zastosowanie ograniczników przepięć o niewłaściwych parametrach, które w rażącym stopniu odbiegają od znamionowych parametrów oraz układu sieci w jakiej będą zainstalowane

Należy prawidłowo oszacować poziom napięcia pracy ciągłej ogranicznika przepięć oraz wartość ograniczania napięcia udarowego. Ponadto należy określić układ sieci w jakiej będzie zainstalowany właściwy typ ogranicznika przepięć.

6. Niewłaściwe rozmieszczenie ograniczników różnych klas

Zaleca się, aby montażu ograniczników klasy I dokonać możliwie blisko punktu wprowadzenia instalacji elektrycznej do budynku. Preferowane miejsca to złącze kablowe lub najbliższe jego sąsiedztwo ostatecznie rozdzielnica główna. W przypadku SPD klasy II miejsce ich usytuowania uzależnione jest od pełnionych funkcji i tak w przypadku układu dwu stopniowego są to rozdzielnice administracyjne, piętrowe, mieszkaniowe rozmieszczone wewnątrz budynku. Jeśli nie występuje zagrożenie bezpośredniego oddziaływania prądu piorunowego na instalację elektryczna, wówczas można w miejsce ograniczników przepięć klasy I zastosować SPD klasy II (patrz tabela powyżej).

7. Niewłaściwe działanie ograniczników przepięć klasy II z wyłącznikami różnicowo-prądowymi

Specyfika działania warystorów, które stanowią główny element roboczy ograniczników przepięć klasy II i związane z ich procesem starzeniowym zjawisko upływności wymusza konieczność montażu W/W SPD przed wyłącznikami różnicowo-prądowymi w celu eliminacji samoczynnego ich pobudzania.

Na etapie instalacji systemu ochrony przeciwprzepięciowej nie możemy zapomnieć o konieczności stosowania dodatkowych zabezpieczeń nadprądowych włączonych w szereg z ogranicznikami klasy I i II. Powyższe zagadnienie zostało wyczerpująco wyjaśnione w następujących postach:

8. Zbyt długie przewody stosowane do połączeń ograniczników przepięć

Przewody wykorzystane w procesie przyłączania ograniczników przepięć powinny być relatywnie jak najkrótsze. Długość przewodów łączących ogranicznik z przewodem zasilającym oraz szyną wyrównania potencjału nie powinna być dłuższa niż 0,5 m (rys. 2). Zwiększenie długości przewodów pociąga za sobą zmianę ich indukcyjności, co z kolei przekłada się na większe spadki napięcia. W przypadku, gdy przewody łączące ograniczniki muszą być dłuższe, wówczas należy wykorzystać połączenie typu V przedstawione na rysunku:

spd

Dzięki takiemu połączeniu eliminowane są dodatkowe spadki napięcia na przewodach. Jednak w tym przypadku należy pamiętać, że przez zacisk ogranicznika przepięć przepływa całościowy prąd roboczy, co wymusza zastosowanie odpowiedniego zabezpieczenia nadprądowego w torze zasilającym w celu dobezpieczenia środków SPD tab2 .

9. Nieuwzględnianie sił elektrodynamicznych działających pomiędzy przewodami z prądem udarowym

Długość przewodów nie pozostaje bez znaczenia dla sił elektrodynamicznych wywołanych przez płynący prąd udaru. Czas odziaływania sił elektrodynamicznych na przewody podczas przepływu prądu piorunowego jest bardzo krótki, rzędu kilkudziesięciu mikro sekund. Mimo to zjawiska, jakie w wyżej wymienionym procesie zachodzą posiadają bardzo destruktywny charakter. Znaczne siły oddziałujące na przewody są w stanie wyrwać je z zacisków mocujących, uszkodzić inne zainstalowane urządzeni, czy też same przewody. W celu eliminacji lub ograniczenia wpływu tego typu zjawisk zaleca się unikać równoległego ich montażu oraz tworzenia pętli i zagięć będących źródłem dodatkowych sprzężeń magnetycznych. Jeśli jednak zabieg ten jest niemożliwy lub trudny w realizacji wówczas należy zastosować dodatkowe elementy mocujące (uchwyty kablowe). Kolejnym ważnym elementem zwiększającym pewność połączenia przewodów z ogranicznikami przepięć są ich własne przyłącza oparte o specjalnie perforowane klatki windowe uniemożliwiające wyrwanie przewodu w wyniku oddziaływania sił zewnętrznych.

10. Stosowanie przewodów o zbyt małych przekrojach do połączeń ograniczników

Kolejny kardynalny błąd, jaki popełniają elektrycy nawet ci z długim stażem to fakt stosowania przewodów o zbyt małych przekrojach poprzecznych, co może skutkować uszkodzeniem izolacji na skutek zjawisk termicznych wywołanych przepływem prądu udarowego, co  w skrajnych przypadkach może być przyczyną pożaru instalacji elektrycznej.

11. Niezachowanie bezpiecznych odległości między urządzeniami w przypadku instalacji ograniczników przepięć klasy I z otwartą komorą gaszeniową

Ograniczniki przepięć klasy I wyposażone w otwarte komory gaszeniowe iskiernika, stwarzają zagrożenie wydmuchu gorących gazów, które powstają w wyniku przerwania prądu następczego. Silnie zjonizowany gazy o bardzo wysokiej temperaturze.

Wydmuch gazów na zewnątrz ograniczników przepięć W części ograniczników klasy I stosowane są iskierniki otwarte (nieobudowane), w których podczas przerywania prądu następczego. Wyrzut silnie zjonizowanego gazu, który niesie ze sobą również pary metali, może być przyczyną zwarcia w nieizolowanych elementów instalacji które znajdują się w strefie jego oddziaływania.

12. Badanie wytrzymałości izolacji przy zainstalowanych wkładkach ograniczników przepiec typu II

Podczas badania izolacji instalacji elektrycznej ograniczniki powinny być odłączone lub wyjęte wkładki warystorowe. Podanie napięcia probierczego, którego wartość w znacznym stopniu przekracza wartość napięcia zadziałania ogranicznika przepięć może skutkować jego uszkodzeniem.


Podstawowe błędy w systemie ochronnym w czasie eksploatacji

13. Brak lub bardzo rzadkie przeglądy i oględziny instalacji elektrycznych

Art. 62 ustawy Prawo budowlane z dnia 7.07.1994 r. (DzU z 2013 r., poz. 1409), nakłada na zarządcę lub właściciela obiektu m.in. obowiązek przeprowadzania okresowej kontroli, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów. Przegląd instalacji powinien obejmować oględziny, pomiary oraz próby eksploatacyjne. W czasie oględzin należy sprawdzić stan techniczny aparatury łączeniowej i zabezpieczającej oraz wszystkich elementów wchodzących w skład instalacji. Protokoły pokontrolne należy przechowywać. Kontrolę stanu technicznego instalacji elektrycznych mogą dokonywać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy prowadzeniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych.

Art. . 62 ustawy Prawo budowlane, nakłada na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego obowiązek dokonywania okresowych kontroli obiektu budowlanego.

„Kontrole stanu technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych, gazowych i urządzeń chłodniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c, pkt 2 i pkt 6 oraz ust. 1b mogą przeprowadzać osoby posiadające kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych”.

Podsumowanie:

W powyższym tekście zawarliśmy najczęstsze błędy popełniane w fazie projektowania, wykonawstwa i użytkowania instalacji wyposażonej w ograniczniki przepięć. Mamy nadzieję, że zawarte tu informację okażą się przydatne w Waszej codziennej pracy.


Jeśli macie jeszcze inne doświadczenia związane ze środkami SPD podzielcie się tą wiedzą w komentarzu.

Normy

  • PN-EN 62305-2:2008 Ochrona odgromowa – Zarządzanie ryzykiem.
  • PN-EN 62305-4:2009 Ochrona odgromowa – Urządzenia elektryczne i elektroniczne w obiektach budowlanych.
  • PN-IEC 60364-4-443:1999 – Ochrona przed przepięciami atmosferycznymi lub łączeniowymi.
  • PN-IEC 60364-4-444:2001 – Ochrona przed zakłóceniami elektromagnetycznymi w instalacjach obiektów budowlanych.
  • PN-IEC 60364-5-534:2003 – Urządzenia do ochrony przed przepięciami.
  • PN-IEC 60364-4-442:1999 – Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Ochrona przed przepięciami.
  • PN-EN 50310:2007 – Stosowanie połączeń wyrównawczych i uziemiających w budynkach z zainstalowanym sprzętem informatycznym.
Autor:Adam Kralewski – Lider Zespołu Szkoleń i Wsparcia Technicznego
Share

Share

Tell your friends about us!

Contact

16 thoughts on “13 grzechów głównych podczas doboru, montażu i użytkowania ograniczników przepięć

  1. GDUR

    Dobrze opracowany materiał, dzięki niemu wiadomo na co zwrócić uwagę gdy wynajmujesz firmę, by robiła ci w domu instalację elektryczną.

    Reply
  2. BratZacieszyciela

    Punkt 11 – pisze się: niezachowanie. Partykułę 'nie’ z rzeczownikiem, jakim jest 'zachowanie’ piszemy łącznie.

    Reply
  3. Krzysztof

    Jeśli na rysunkach lub w tabelach umieszczono gwiazdkę *, wypadałoby w tekście podać, co owa gwiazdka miała oznaczać.

    Reply
    1. phoenixcontactpolska Post author

      * w tabeli oznacza wyjątek i dotyczy ona budynku, który nie posiada instalacji odgromowej, czyli nie jest narażony na bezpośrednie działanie wyładowań atmosferycznych, jednak ze względu na zasilanie wykonane instalacją napowietrzną przepięcia pochodzenia atmosferycznego mogą pojawić się w instalacji elektryczne dlatego tez zaleca się stosowanie SPD typu I

      Reply
  4. Nie mam

    Czy możecie opisać co oznacza termin koordynacja energetyczna układu równoległego warystora i odgromnika?
    I drugie pytanie czemu pomiędzy N i PE jest sam odgromnik bez warystora równoległego? Czemu najpierw fazy rozładowują się do N a następnie N do PE ?

    Reply
  5. Damian

    Witam
    Mam pytanie odnośnie ograniczników przepięć.Sytuacja wygląda następująco.Z linii energetycznej napowietrznej wykonane jest przyłącze kablowe. Od ZK położony jest kabel miedziany o przekroju5×16 mm2 lub 5×10 mm2.W złączu przewód PEN jest rozdzielony na PE i N.Czyli w budynku jest układ TN -S.punkt rozdziału uziemiony.odległość kabla od ZK do rozdzielnicy głównej budynku to ok.20-25m. Budynek /domek jednorodzinny posiada uziemioną instalację odgromową ( piorunochron). Instalacja odgromowa jest połączona z uziomem fundamentowym. Chcę w danej rozdzielnicy głównej wymienić aparaturę elektryczną ( wył.nadprądowe, wył.różnicowo-prądowe).Zauważyłem, że brak w niej ograniczników przepięć.Chcę zakupić ogr.przeciwprzepięciowy 1+2 (B+C) i go zamontować w w/w rozdzielnicy. Z tym, że nie ma w domku jednor. szyny wyrównania potencjałów (GSU).Więc od RG nie ma bezpośredniego połączenia przewodem ochronnym z uziomem fundamentowym. Chcę podpiąć ogranicznik przepieć do przewodu ochronnego kabla który jest pomiędzy RG a ZK.Przewód PE jest tam uziemiony, jak wspominałem. Czy można w celu eliminacji impedancji kabla, a co za tym idzie wzrostu spadku napięcia na kablu zastosować połączenie „V” ogranicznika przepięć? Po prostu mam obawę o to, że kabel od ZK do RG jest długości ok.25 m i w razie ew.uderzenia pioruna w piorunochron lub linie napowietrzną część wyindukowanego pradu który popłynie czesciowo przez ogr.przeciwprzepięciowy żyłą PE kabla do uziemienia w złączu- może uszkodzic kabel ten wzrost napięcia. Czy jeżeli zastosuje poł.ogran. „V” opisane w pnk.8 waszego artykułu to tak jak jest napisane, dzięki takiemu połączeniu wyeliminowane są dodatkowe spadki napięcia na przewodach i kabel nie ulegnie uszkodzeniu? Nie mam łatwego dostępu aby wykonać połączenie przewodem PE do uziomu fundamentowego domku. Dlatego wyniknęło moje pytanie.

    Reply
    1. phoenixcontactpolska Post author

      Wszelkie ograniczniki typu 1 czy typu 1 plus typ 2 powinny być przyłączone do instalacji uziemiającej przewodem o przekroju nie mniejszym niż 16mmkw.przewody oba łączące fazę i PE muszą być krótkie. nie więcej niż pół metra razem wzięte.
      Wersja poprawna technicznie u Ciebie to ogranicznik typu 1+….. włączony w obwód zasilania na granicy stref zewnętrznej i wewnętrznej, czyli w szafie/rozdzielnicy umieszczonej na ścianie budynku z zewnątrz lub wewnątrz.

      Jeśli to możliwe to sugerujemy ogranicznik w układzie 3+1, czyli trzy ograniczniki fazowe przyłączone do przewodu Neutralnego oraz osobny zbiorczy iskiernik pomiędzy Neutralnym a przewodem PE.
      W Twoim przypadku jednak zalecamy podłączenie iskiernika do uziemienia w jednym punkcie, wejście zasilania, najlepiej przy połączeniu z instalacją piorunochronną. Wersja minimum to VAL-MS-T1/T2 335/12.5/3+1 – 2800184
      To rozwiązanie umożliwia wykonanie połączenia w układzie „V” pod warunkiem nie przekroczenia prądu roboczego podwójnych zacisków.
      Więcej informacji w instrukcji instalacyjnej

      Reply
  6. skubi

    Troszkę chyba „powyjmowane” w kontekstu:
    11. Niezachowanie bezpiecznych odległości między urządzeniami w przypadku instalacji ograniczników przepięć klasy I z otwartą komorą gaszeniową
    Ograniczniki przepięć klasy I wyposażone w otwarte komory gaszeniowe iskiernika, stwarzają zagrożenie wydmuchu gorących gazów, które powstają w wyniku przerwania prądu następczego. Silnie zjonizowany gazy o bardzo wysokiej temperaturze.

    Wydmuch gazów na zewnątrz ograniczników przepięć W części ograniczników klasy I stosowane są iskierniki otwarte (nieobudowane), w których podczas przerywania prądu następczego. Wyrzut silnie zjonizowanego gazu, który niesie ze sobą również pary metali, może być przyczyną zwarcia w nieizolowanych elementów instalacji które znajdują się w strefie jego oddziaływania.

    Reply
  7. Juri

    Skubi Obecnie stosowane ograniczniki przepięć posiadają zamkniętą komorę gaszeniową, w której nie zachodzi wydmuch gazów

    Reply
  8. Marekf

    W podsumowaniu: w pierwszym zdaniu autor/-zy piszą o sobie w liczbie mnogiej, w kolejnym już w pojedynczej.
    Inny przykład: „że zawarte tu informację okażą się(…)” – uważajcie Panowie na autokorektę – bywa nadgorliwa, ale tekst wypada przeczytać przed publikacją.

    A teraz do sedna – jak to jest w domach drewnianych – czy tam czasem nie stosuje się ochrony przepięciowej bez względu na ocenę ryzyka?

    Pozdrawiam

    Reply
    1. phoenixcontactpolska Post author

      Zarządzanie ryzykiem wg PN-EN 62305-2:2012 zawiera ustaloną metodologię oceny tego, ile i jakie środki ochrony możemy zastosować, aby uzyskać akceptowalny poziom ryzyka utraty zdrowia/życia, jak i utraty wartości materialnych.

      Postępując dalej zgodnie z sugestią z tego zeszytu, że niezależnie od wyniku analizy możemy zastosować dowolne środki ochrony to, jeśli jest to sentymentalny obiekt wypełniony elektroniką jego charakter nasuwa konieczność wykonania zewnętrznej instalacji piorunochronnej oraz zastosowanie wyrównania potencjałów wewnątrz kubatury. Do wyrównywania potencjałów obwodów będących pod napięciem służą stosowne ograniczniki przepięć. Polecam certyfikowane przez akredytowane laboratorium.

      Temu wtóruje PN-EN 60364-4-443:2016, która wprost mówi, że jeśli nie przeprowadzono analizy zagrożenia, instalację należy wyposażyć w ochronę przed przepięciami,
      co potwierdza wspomnianą tezę.

      Tak postępując (przypadek z trzciną na dachu: obiekt z SPD ale bez LPS)
      ochroniony sprzęt ulegnie zniszczeniu przez pożar zaprószony na dachu..

      /Mieczysław Ludwików, konsultant ds. ochrony przed przepięciami

      ps. faktycznie literówka. dziękujemy za czujność 🙂

      Reply
  9. MIND

    Jaki ogranicznik potrzebuje? Zasilanie Linia napowietrzna TN-C, z ZK do RG kablem ziemnym 45m.W rozdzielnicy podział PEN. Brak odgromówki. SPD będzie wtedy do sieci TN-C czy TN-C-S? I oczywiście co wybrać?

    Reply
    1. phoenixcontactpolska Post author

      W systemach TN-S lub TN-C-S ogranicznik pomiędzy przewodem Neutralny a PE można pominąć, jeśli odległość pomiędzy punktem rozdziału a położeniem zainstalowanych SPD jest mniejsza niż 0,5 metra lub jeśli punkt rozdziału i urządzenie SPD znajdują się w tej samej tablicy rozdzielczej( PN-HD 60364-5-534: 2016).

      Założenie: zasilanie napowietrzne, krótki kabel do obiektu.
      Jeśli w rozpatrywanej rozdzielni brak jest elektroniki i spełniony jest warunek poniżej 0,5 metra to FLT-SEC-P-T1-3C-350/25-FM – 2905419
      A jeśli jest powyżej to FLT-SEC-P-T1-3S-350/25-FM – 2905421

      Jeśli w rozdzielni jest rozbudowana elektronika to warto użyć prawdziwej kombinacji T1+T2:
      Poniżej 0,5 metra od punktu rozdziału: FLT-SEC-T1+T2-3C-350/25-FM – 2905469
      a powyżej to: FLT-SEC-T1+T2-3S-350/25-FM – 2905470

      Więcej o tej rodzinie ograniczników pod adresem: http://www.phoenixcontact.pl/sec

      Reply
  10. Marekf

    Dzień dobry.
    Chyba nikt nie wychwycił poważnego błędu/rozbieżności w tym artykule. Tabela podaje, że jeśli obiekt jest wyposażony w instalacje odgromową, to ochrona typu 1 nie jest wymagana. Tymczasem wszystkie inne materiały, włącznie z artykułem, do którego link tu zamieszczono, podają: „1. stopień ochrony: Odgromnik (typ 1) Zainstalowanie wysokosprawnego odgromnika typu 1 jest wymagane, gdy występuje podwyższone zagrożenie uderzenia piorunów z tytułu lokalizacji budynku i/lub gdy istnieje lub planowana jest zewnętrzna instalacja piorunochronna.”

    Pozdrawiam

    Reply
    1. phoenixcontactpolska Post author

      Dziękujemy za wskazanie błędnie wprowadzonego słowa ”nie” w tabelkę, rzeczywiście jest to pomyłka.
      Zgodnie z PN-HD 60364-4-443
      534.4.1 SPD location and SPD test class
      Jeżeli obiekt jest wyposażona w zewnętrzny system ochrony odgromowej lub określono inaczej ochronę przed skutkami bezpośredniego wyładowania atmosferycznego, SPD poddane klasą testu I.
      W przypadku, gdy obiekt nie jest wyposażony w zewnętrzną instalację odgromową, należy wziąć pod uwagę wystąpienie bezpośredniego uderzenia pioruna w linie napowietrzne
      pomiędzy ostatnim odsłoniętym słupem instalacji, SPD badane klasą testu I można również uwzględnić na wejściu instalacji elektrycznej wybrane zgodnie z Załącznikiem B.

      Reply

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.