Nad bezpieczeństwem i pewnością działania obiektów energetycznych, czuwają m. in. zabezpieczenia elektroenergetyczne. Niezależnie od ich typu, pewność pracy tych elementów jest kluczowa dla działania całego systemu. Łatwo można sobie wyobrazić błędy: brak zasilania urządzenia, całego zakładu przemysłowego czy miasta. Dlatego w programach serwisowych instalacji elektroenergetycznych niezależnie od poziomu napięć, bardzo ważne miejsce zajmują okresowe przeglądy zabezpieczeń, obejmujące pomiary i testy.
Elementem pośredniczącym, umożliwiającym wykonanie takich czynności (pomiarów i testów) zwykle są listwy kontrolno-pomiarowe. Jest to zestaw złącz funkcyjnych zwykle podzielonych na obwody prądowe, napięciowe, sygnalizacyjne oraz inne. Takie listwy zazwyczaj umieszczane są w szafach funkcyjnych (zabezpieczeniowych, systemowych, celkach SN itp.) wypełnionych po brzegi aparaturą. Obsługa wymaga dostępu bezpośredniego, innymi słowy: otwarcia szafy i w mocno ograniczonej przestrzeni wykonania niezbędnych połączeń, następnie przeprowadzenia pomiarów i niezbędnych testów.
Nierzadko podczas wykonywania tych czynności następują przypadkowe nieświadome uszkodzenia innych połączeń, co znacznie wydłuża czas przeglądu/serwisu, ze względu na konieczność identyfikacji awarii/uszkodzenia oraz usunięcia. Czy istnieje rozwiązanie, które można zamontować w „bezpiecznym miejscu” jednocześnie gwarantujące niezbędną funkcjonalność do wykonania potrzebnych testów/pomiarów?
Logicznym rozwiązaniem, jest zastosowanie rozwiązania wyniesionego na ramę uchylną rozdzielnicy czy na drzwi celki SN. W ten sposób nie otwierając drzwi rozdzielnicy unikamy niebezpieczeństwa przypadkowego wypięcia przewodów z innych aparatów, a przede wszystkim unikamy zagrożenia wynikającego z możliwego porażenia prądem. Takim rozwiązaniem jest od lat z powodzeniem stosowany na obiektach energetycznych całego świata modułowy system FAME Phoenix Contact. Jest to innowacyjny, modułowy system pomiarowo-kontrolny do wszystkich zadań pomiarowych i kontrolnych w rozdzielnicach średniego i wysokiego napięcia. Ręczne czynności pomiarowe za pomocą systemu FAME można wykonywać automatycznie, szybko i bezpiecznie.
Budowa systemu to gniazdo-wtyk. Rozwiązanie możemy sami dopasować do danego typu zabezpieczenia. Kolejność działań takiego dopasowania polega na:
- Wyborze sposobu montażu – konstrukcja omawianego rozwiązania jest przeznaczona do montażu w szafie RACK 19” zgodnie z IEC 60927-3-101 w rozmiarze 2U, 3U oraz 4U. Szafa RACK 19” mieści maks. osiem gniazd pomiarowych o szerokości 50 mm.
2. Konfiguracji gniazda pomiarowego – na tym etapie decydujemy:
- o kolejności działania poszczególnych funkcji – co umożliwiają gniazda o 3 różnych poziomach umiejscowienia styków (różne głębokości) – takie rozwiązanie umożliwia „zaprogramowanie” cyklu łączeniowego, np.: w pierwszej kolejności odłączenie obwodów napięciowych, zwarcie przekładników prądowych, rozłączenie pozostałych obwodów,
- o wyborze typów obwodów, określenie złącz dedykowanych do przekładników prądowych poprzez ich widoczne mostkowanie.
3. Oznaczenie obwodów – dopasowujemy opisanie gniazda testowego do obowiązujących w danej instalacji/projekcie wytycznych.
4. Implementacja mostków – decydujemy, które obwody są funkcyjne, a które przelotowe – stosując mostki poprzeczne decydujemy, które obwody są prądowe, a mostki wzdłużne umożliwiają nam „wyciągniecie” np.: napięcia na listwę – funkcja nie do przecenienia w przypadku testowania funkcji zabezpieczeniowych (mamy „pod ręką” napięcie, które możemy podać np.: na wyzwolenie).
5. Konfiguracja osłony – osłona może mieć funkcję monitoringu, tzn: jej zdjęcie z gniazda jest sygnalizowane do systemu – czyli operator wie, że prace na zabezpieczeniu zostały rozpoczęte.
6. Konfiguracja wtyku pomiarowego, która ogranicza się do opisu poszczególnych pól oraz wyboru żądanych kolorów gniazd pomiarowych.
Konfigurację systemu ułatwia narzędzie dostępne na stronie Phoenix Contact:
PHOENIX CONTACT | Modułowy 19-calowy system pomiarowo-kontrolny FAME RACK
Konfigurator FAME 3 RACK umożliwia szybkie stworzenie indywidualnego systemu pomiarowo-kontrolnego. Prowadzenie po kolei przez poszczególne kroki konfiguratora zapewnia bezbłędną konfigurację.
Oczywiście zachowując funkcjonalność, różnych zabezpieczeń, możemy ograniczyć ilość potrzebnych wtyków do np. 1 typu na stację. Pomimo różnych typów zabezpieczeń, jest to możliwe dlatego, że funkcję określa nam gniazdo, wtyk jest tylko elementem/interfejsem do podłączenia urządzeń testowo-pomiarowych. Konstrukcja wtyku umożliwia blokowanie w pozycji pomiarowej, co dodatkowo czyni cały proces testowo pomiarowy bezpieczniejszym.
Warto dodać, że FAME RACK łączy kompleksowe operacje łączeniowe do testów działania przekładników prądowych i napięciowych oraz zestyków wyzwalających i sygnałowych w jednym kompaktowym bloku. System działa na zasadzie zestyku normalnie zamkniętego, dzięki czemu wtyk roboczy nie jest potrzebny.
Opisane rozwiązanie, przyspiesza wykonanie całego programu testów, dzięki realizacji zaprogramowanej sekwencji (opisane wyżej, 3 głębokości), oraz dzięki możliwości zabudowy bezpośrednio obok zabezpieczenia (ten sam ramiak). Takie umiejscowienie pozwala sprawdzić poprawność wskazań zabezpieczenia z wynikami pomiarów.
Polecam zapoznanie się z rozwiązaniami FAME Phoenix Contact.
autor: | Grzegorz Polarz – Menedżer ds. Przemysłu – Energetyka | email: gpolarz@phoenixcontact.pl gsm: +48 604 575 551 |