Zanim wyjaśnię czym jest kombinowany ogranicznik przepięć, zacznę od samej definicji „kombinowania”:

Kombinować wg SJP www.sjp.pl

1. zestawiać elementy w spójną całość; łączyć, zespalać, jednoczyć;
2. potocznie: sprytnie przeprowadzać jakieś plany, prowadzić podejrzane, nieuczciwe interesy; kręcić, mieszać, motać;
3. potocznie: szukać rozwiązania jakiegoś problemu, zastanawiać się nad czymś; główkować, rozmyślać;
4. potocznie: robić coś, poprawiać, zmieniać, zwykle w sposób nieudolny lub niezupełnie uczciwy; grzebać, majstrować, manipulować;
5. potocznie o kobiecie i mężczyźnie: nawiązywać intymne stosunki

Definicja źródłowa wg PN-EN 61643-11 SPD typu kombinowanego

SPD, który zawiera zarówno elementy ucinające napięcie, jak i elementy ograniczające napięcie, może ucinać napięcie, ograniczać napięcie lub spełniać obie funkcje, w zależności od charakterystyk doprowadzonego napięcia.

Sama norma w praktyce ogranicza się jedynie do tej definicji i nie opisuje żadnych specyficznych prób dla „Klasy Kombinowanej” Producent ma dowolność w zawartości opisów przy większej ilości prób niż jedna.

Ważne jest to, że wszelkie certyfikowane ograniczniki, zgodnie z tą normą, SPD typu 1 są równocześnie badane jak SPD typu 2.

Stąd pewien marketingowy „bałagan” lub celowe działanie: ograniczniki skomplikowane technicznie, zawierające kilka różnych elementów wewnątrz, są nazywane też kombinowanymi. Mimo, że te dodatkowe elementy bezpośrednio same nie odprowadzają  groźnych zjawisk.

Wszystko to z powodu braku klarownego opisu tego,  jak powinny być połączone takie elementy aktywne, zwracam uwagę na co najmniej różne dwa powstałe tak ograniczniki, gdzie raz elementy są łączone równolegle, a innym razem szeregowo.

Połączenie szeregowe, choć niewątpliwie ciekawe i w zasadzie bez prądu upływu w dziedzictwie po warystorze przenosi jego wadę: przy testach prądem piorunowym 10/350 µs, Ures uparcie i długotrwale nie chce się zmieścić pod krzywą 1,2/50, którą opisywana jest odporność urządzeń i ich interfejsów.

Jeśli więc mamy do ochrony sprzęt w kategorii przepięciowej II lub lepiej I (czyli np. wrażliwe systemy obliczeniowe) to możemy nie uzyskać zwrotu z inwestycji. Albowiem długotrwała ekspozycja na działanie wysokiej wartości Ures zwyczajnie skraca żywotność systemów.

Wyjściem jest to, co zawarte jest w  broszurze POLSKIEJ IZBY UBEZPIECZEŃ: „Zabezpieczenia przed skutkami przepięć i wyładowań piorunowych”, opracowanej pod egidą POLSKIEGO KOMITETU OCHRONY ODGROMOWEJ SEP oraz KRAJOWEJ IZBY GOSPODARCZEJ ELEKTRONIKI I TELEKOMUNIKACJI. www.piu.org.pl

Pobierz broszurę ->> KLIK

„Ogranicznik kombinowany powinien się składać z dwóch elementów np.: iskiernika i warystora (na pole) połączonych równolegle. Ogranicznikiem kombinowanym nie jest układ szeregowego połączenia i iskiernika i warystora.”

To głos praktyków, a ten opis idealnie też pasuje do rozwiązań firmy Phoenix Contact, która od prawie dwudziestu lat promuje takie właśnie rozwiązanie:

dwa różne elementy iskiernik i warystor połączone równolegle dla ochrony każdej z faz osobno.

I tutaj wydaje się, że dla takich struktur pasuje bardziej zwrot „kombinacja” ograniczników niż ogranicznik „kombinowany”.

Przykład uniwersalnego rozwiązania dla sieci TT i TN-S to kombinacja ograniczników przepięć typu 1 i typu 2 FLT-SEC-T1+T2-3S-350/25-FM

Gdzie słowo kombinacja wg wspomnianego słownika bliżej opisuje spodziewaną zawartość.

Kombinacja wg www.sjp.pl

1. łączenie różnych elementów w pewną całość;
2. całość, układ powstały z połączenia jakichś elementów;
3. sprytny, często nieuczciwy plan, manewr; podstęp, oszustwo;
4. nieuczciwe, podstępne działanie; machinacja, machlojka;
5. złożona konkurencja narciarska;
6. w szachach: niespodziewany manewr taktyczny, prowadzący do zdecydowanej zmian
7. układu sił na szachownicy;
8. w kombinatoryce: dowolny podzbiór utworzony z elementów danego zbioru skończonego, w którym kolejność elementów nie jest istotna

W powyższym przykładzie punkty pierwszy wraz z drugim są znacznie bliżej kontekstowo do omawianego aparatu.

Oto przykład schematu przywołanej powyżej kombinacji . Widać na schemacie  dla każdej fazy połączone dwa różne ograniczniki przepięć: iskiernik i warystor skoordynowane energetycznie. Całość zaś połączona jest w układzie 3+1.

Takie rozwiązanie jest szybsze niż samotny iskiernik. Dzięki temu też droższy element, iskiernik, nie jest zmuszany do pracy gdy może to zrobić warystor. Co też oznacza większą żywotność iskierników. Pokazane rozwiązanie jest jednym z członków rodziny SEC ( Safe  Energy Control) która na wkładki oferuje aż pięć lat bezwarunkowej gwarancji.