W naszym dziale wsparcia technicznego często spotykamy się z różnymi opiniami dotyczącymi wyższości pewnych rozwiązań, stosowanych do przyłączania przewodów w złączach zaciskowych. Sytuacja ta prawdopodobnie ma swoje podłoże w kreowanym przez niektórych producentów poglądzie, że to właśnie ich sposób przyłączania jest jedyny i słuszny, natomiast pozostałe to zło, które należy wyplenić z powierzchni ziemi ogniem i siarką.

Co gorsza takiej to indoktrynacji często poddają się sami inżynierowie, projektanci czy elektrycy. W konsekwencji prowadzi do kuriozalnych sytuacji ukazujących pewnego rodzaju niechęć, gdy zachodzi konieczność zastosowania innych rozwiązań niż preferowane przez przedstawiciela danego „nurtu”.

Zainteresowani tą całą wojną śrubkowo – sprężynkową postanowiliśmy przyjrzeć się dokładnie, które z oferowanych rozwiązań jest tym jedynym właściwym. W tym celu skupiliśmy się na najpopularniejszych złączach z każdej rodziny dostępnej w naszej ofercie.

Złączki śrubowe UT (Universal Terminal)

Rozwiązania te dzięki zastosowaniu „klatki windowej”, charakteryzują się wysoką siłą docisku przyłączanych przewodów, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie gazoszczelnego połączenie odpornego na wpływ czynników atmosferycznych. Tego typu złącza oferują dodatkowo największy zakres przekrojów  (od 0,14 mm2 do 240 mm2).

Zasada działania klatki windowej zastosowanej w złączach śrubowych Phoenix Contact.

Konstrukcja klatki dzięki górnemu żłobieniu umożliwia wytworzenie dodatkowej siły dociskającej przewód w kierunku horyzontalnym, nie tylko wertykalnym. Jest to rozwiązanie unikalne w swej prostocie, a jednak znacznie podnoszące jakość wykonywanego połączenia (tym samym całej aplikacji), która bezpośrednio przekłada się na zwiększenie bezpieczeństwa i mniejszą awaryjność. Ponadto w złączkach produkowanych przez Phoenix Contact, zwiększone parametry wytrzymałościowe uzyskano dzięki zastosowaniu najwyższe jakości materiałów i eliminacji stali w procesie produkcji klatek windowych. Wszystkie elementy przewodzące wykonane są ze stopów miedzi. Połączenie wszystkich tych elementów pozwoliło na redukcję rezystancji przejścia o 75%.

Złączka UT 2,5 produkcji Phoenix Contact poddana działaniu agresywnego środowiska

Złączki innych producentów poddane próbie starzeniowej.

Żywotność mechaniczna i elektryczna złącza zależy bezpośrednio od właściwości użytych części przewodzących i materiałów izolacyjnych. W celu oceny wpływu warunków klimatycznych na połączenia elektryczne, złącza poddawane są różnym próbą mającym za zadanie symulować warunki środowiskowe. Kryteria oceny to opór elektryczny, osadzenie przewodów oraz wyniki wzrokowej oceny zacisków po każdej próbie.

Warunkiem sprawności i odpowiednio niskiego oporu połączenia jest brak korozji na powierzchni styku.

Skutek oddziaływania agresywnego środowiska na zacisk śrubowy

• 10-dniowe przechowywanie w agresywnej atmosferze zawierającej SO₂ przy temperaturze 25ºC i wilgotności powietrza 75%
• 4-dniowe przechowywanie w agresywnej atmosferze zawierającej H₂S, przy temperaturze 25ºC i wilgotności powietrza 75%

Po zakończeniu próby opór nie może przekroczyć 1,5- krotności wartości początkowej. Funkcjonalność złączy nie może być ograniczona. Bardzo dobre parametry złączy Phoenix Contact wynikają z zastosowania odpornych na korozję wysokiej jakości stopów miedzi.

Więcej o złączkach śrubowych klatkowych dowiesz się na naszej stronie internetowej

Złączki z zaciskami sprężynowymi ST (Spring Terminal)

Dzięki swoim właściwościom wykazują zwiększona odporność na wibracje. Co objawia się stałą siłą docisku niezależnie od zaistniałych wibracji.

Dodatkowo przyłącze sprężynowe charakteryzuje się znacznie mniejszymi gabarytami niż ma to miejsce w przypadku przyłącza śrubowego, oraz możliwość przyłączania przewodów od czoła przy maksymalnie wykorzystanej powierzchni złącza.

Zastosowanie złączy sprężynowych pozwala znacznie zredukować czas niezbędny do wykonania aplikacji. Związane jest to z brakiem konieczności stosowania odpowiednich narzędzi, takich jak np. śrubokręt.

Dodatkowo mniejsze gabaryty w stosunku do złączy śrubowych przekładają się na oszczędność miejsca w szafie AKPiA, co ma bezpośrednie odzwierciedlenie w cenie samej aplikacji.

Znacznie mniejsza w porównaniu do złączy śrubowych powierzchnia styku znacząco wpływa na możliwość przewodzenia znacznych prądów roboczych. Jednak dzięki odpowiedniej konstrukcji samego zacisku udało się zredukować rezystancję przejścia o 40%.

Dzięki znacznej odporności na wibracje właśnie ten rodzaj okablowania jest chętnie wykorzystywany w transporcie szynowym i przy budowie okrętów

Szybkozłączki nożowe QT (Quick Terminal)

Są najszybszym sposobem podłączenia przewodu. Technika ta pozwala całkowicie zrezygnować ze stosowania tulejek zaciskowych co w znacznym stopniu pozwala zredukować koszty oraz czas niezbędny na prefabrykacje, w stosunku do innych technik połączeń. Okablowanie wykonuje się w czasie krótszym nawet o 60%. Dodatkowo zapewnia ono gazoszczelne połączenie odporne na drgania. Przewód podłącza się przez proste przekręcenie dźwigni zwykłym wkrętakiem, bez usuwania izolacji. Ta technika połączeń, dzięki możliwości podłączania przewodów o przekroju znamionowym od 0,25mm² do 2,5mm² jest powszechnie stosowana w okablowaniu AKPiA na całym świecie we wszystkich branżach.

Rezystancja przejścia na poziomie 50%

Więcej o szybkozłączkach nożowych dowiesz się na naszej stronie internetowej

Złączki na końcówki oczkowe RT (Ring-Lug Terminal)

Również technika mocnych złączek na końcówki oczkowe ma swoje zalety: solidne i niewymagające konserwacji styki o wysokiej odporności na wyrywanie przewodów.

Więcej o złączkach na końcówki oczkowe dowiesz się na naszej stronie internetowej

Złączki z zaciskami sprężynowymi typu Push-In Terminal

Nowo opracowana seria złączek z zaciskami sprężynowymi typu Push-In Terminal – umożliwia podłączenie przewodów bez użycia narzędzi, przez bezpośrednie umieszczenie go w przestrzeń zacisku. Sztywne i giętkie przewody z końcówką rurkową lub przewody zgrzewane ultradźwiękowo o przekroju znamionowym od 0,34mm².

Więcej o złączkach sprężynowych klatkowych dowiesz się na naszej stronie internetowej

Przyłącze śrubowe jest najczęściej spotykanym rozwiązaniem. Główną przyczyną dużej popularności jest przyzwyczajenie instalatorów do tego typu rozwiązania (intuicyjna obsługa), a także przekonanie, że największą siłę, a tym samym niską rezystancję połączenia zapewni wyłącznie połączenie śrubowe.

Coraz częściej projektanci urządzeń, szaf decydują się na przyłącze sprężynowe znacznie skracające czas przewidziany na montaż. Konstrukcje sprężyn dociskowych w złączach opracowanych w firmie Phoenix Contact gwarantują niską rezystancję połączenia a także odporność na wibracje. W ofercie znajduje się kilka wariantów tego typu zacisków.

Złącza z klatkową sprężyną napinającą wymagają użycia narzędzia (wkrętaka) zarówno przy podłączaniu jak i odłączaniu przewodu. Jego końcówkę należy wcisnąć w odpowiedni otwór otwierając w ten sposób komorę zacisku. Po wprowadzeniu przewodu i wysunięciu wkrętaka sprężyna dociska przewód do styku. Alternatywnie dostępna jest wersja z dźwigienką, którą należy nacisnąć w celu otwarcia komory.

Inna opcja to sprężyna typu Push-In, gdzie podczas podłączania przewodu w postaci drutu lub linki z zaciśniętą tulejką wystarczy go wcisnąć w odpowiedni otwór złącza. Specjalna konstrukcja elementu dociskowego zapewnia w miarę niskie siły wtykania, gwarantując jednak odpowiedni docisk do elementu stykowego a także zabezpieczenie przed wyrwaniem przewodu. Zwolnienie żyły następuje po wciśnięciu oznaczonego przycisku obok przewodu lub poprzez wsunięcie wkrętaka w odpowiedni otwór (w zależności od wybranej wersji złącza).

Innym stosowanym i sprawdzonym sposobem przyłączenia przewodu jest styk nacinający (lub przebijający) izolację. Jest on o tyle wygodny, że nie wymaga wstępnej obróbki przewodu (zdjęcia izolacji, zaciśnięcia tulejki kablowej) co znacznie przyspiesza proces montażu. W przypadku terminali przyłączeniowych oraz wtyków żyłę przewodu wprowadza się w otwór złącza a następnie palcami (dla małych przekrojów), szczypcami (dla złącz wielobiegunowych) lub wykorzystując wkrętak jako dźwignię (dla większych przekrojów) wsuwa się żyłę pomiędzy noże przecinające izolację. Miejsce styku żyły z nożem, który jest jednocześnie elementem stykowym, jest ściśle otoczone tworzywem izolacji zapewniając gazoszczelność połączenia (co przekłada się na wysoką odporność na ewentualną korozję).

Podsumowując, po zapoznaniu z zaletami oraz wadami każdego z rozwiązań, ciężko jest jednoznacznie stwierdzić które z nich jest najlepsze. Możemy śmiało stwierdzić, że nie ma złącza idealnego. Jaki parametr miałyby odgrywać zasadnicza rolę w wyborze? A może głównie decyduje cena, czy też przyzwyczajenie osoby odpowiedzialnej za prefabrykacje? Tą decyzje pozostawiamy wam. Pamiętajmy aby podczas dokonywania wyboru złącza kierować się parametrami oferowanymi przez dany komponent oraz ich przydatnością w aplikacji, a nie sympatią czy przyzwyczajeniem.