Saha ve cihaz bağlantılarında güç, sinyal ve data iletimi için en sık kullanılan konnektörün M12 arayüzlü konnektörler olduğunu hepimiz biliyoruz. Peki, uygulamalarınız için konnektör seçimi yaparken hangi noktalara dikkat etmemiz gerektiğini biliyor muyuz? Sizler için hazırladığımız bu yazımızda, M12 kablo/cihaz konnektör seçiminde dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri olan konnektör kodlamalarından bahsedeceğiz.
Sinyal İletimi İçin Konnektörler
Kablo konnektörlerinin yaygın olarak tercih edildiği sinyal iletiminden başlayalım. Daha önce seçim yapılmış uygulamalarda arıza veya bakım söz konusu olduğunda konnektör seçimi uygulamacılar için oldukça kolaydır. İster elinizdeki konnektörün sipariş kodundan, ister arayüzdeki pin sayısı ve kodlama biçiminden ihtiyacınız olan ürünü bulabilirsiniz. Diyelim ki sinyal iletimi, yani 4 A akım değerine kadar yapılacak iletimde sıfırdan konnektör seçmeniz gerekiyor. Bu aşamada, “dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir” birlikte inceleyelim.
M12 arayüzde en çok kullanılan kutup sayısı üzerinden örneklendirelim. 4 kutuplu konnektöre ihtiyacınız varsa, seçim aşamasında bu kutup sayısında A ve D kodlu iki seçenek karşınıza çıkacaktır.
A-kodlu konnektörler ağırlıklı olarak sinyal iletiminde kullanırken, D-kodlu konnektörler ise data iletiminde tercih edilir. Konnektör arayüzündeki pin dizilimi aynı gözükse de konnektörlerin arayüzlerinde biçimsel ve montajı yapılacak kablo damarlarına uygun olarak renk kodlamasında farklılıklar bulunur :
Yukarıda da görmüş olduğunuz gibi ihtiyacınız olan bağlantı sayısı kapsamında sadece 4 kutuplu konnektör seçmek yeterli değildir. İletim türü ve bu doğrultuda kullanılacak kablo damarlarının renk kodlamasına göre uygun konnektörü seçmeniz gerekmektedir.
Sahada montajını yapacağınız kablo içerisindeki damar renk kodlaması, seçeceğiniz konnektör içerisindeki renk kodlaması ile aynı olmalıdır. Kullanacağınız kablo damarlarının renk sıralaması doğrultusunda seçtiğiniz konnektöre ait pinlere tek tek montajı yapılacağı için bire bir eşleşme sağlaması gerekmektedir.
Farklı kutup sayıları doğrultusunda sinyal iletimi için kullanabileceğiniz sıkça tercih edilen kablo konnektörlerine aitpin dizilimi ve renk kodlamaları aşağıdaki şekildedir:
Data İletimi İçin Konnektörler
Data iletiminde ise kutup sayısını belirledikten sonra dikkat etmeniz gereken husus ise seçmiş olduğunuz konnektörün, uygulamanızdaki protokole uygun olmasıdır. Uygulama çeşitliliğini yüzdesel olarak incelediğimizde diğerlerine oranla daha fazla tercih edilen %12 oranında Ethernet, %10 oranında ise Profinet protokolü için ürün ihtiyacı söz konusudur.
Yaygın olarak kullanılan Ethernet, Profinet ve diğer protokoller için kullanılan konnektörlere ait kodlama tipi, pin dizilimi ve kablo renk kodlamaları aşağıdaki şekildedir:
Yukarıda görmüş olduğunuz B-kodlu konnektör Profibus protokolü için kullanılırken, A-kodlu konnektör bilinen sinyal iletiminin yanı sıra CANopen® ve DeviceNet™ protokolleri için kullanılmaktadır. Sinyal için tercih edilen konnektörden farklı olarak, kullanılacak ekranlı kabloyu karşılayan renkteki kodlama ve ekranlı yapıya sahiptir. Ürün detayına sahip olmadığınız aynı metrik ölçü ve arayüze sahip, elinizde bulunan ve değerlendirmek istediğiniz ürünleri hangi iletim türünde kullanacağınızı saptayabilmek için konnektörü açıp içindeki renk kodlamasına bakabilirsiniz.
Özellikle A kodlu konnektör için bu kontrol sayesinde iletimde meydana gelebilecek aksaklıkları en başında engelleyebilirsiniz.
8 kutuplu konnektör seçiminde ise sinyal konnektörü seçeneğine ek olarak Ethernet protokolü için kullanabileceğiniz CAT6A kategorisinde 10 Gbps iletim hızının istendiği uygulamalarda tercih edilecebilecek X-kodlu konnektörün yanı sıra; data + güç iletimini birlikte yapabileceğiniz hibrit yapıdaki Y-kodlu konnektör de karşınıza çıkabilir. Arayüzdeki pin ayrımındaki şekilden konnektörün kodunu bulabilirsiniz.
Güç İletimi için Konnektörler
Son olarak güç iletiminden bahsedelim. 6 A akım değeri üstündeki iletim ihtiyaçları için daha büyük normdaki konnektörlerin yerini yavaş yavaş M12 arayüzlü konnektörler almaktadır. Özellikle tasarımları için daha kompakt yapılı konnektör arayanlar için geliştirilen M12 güç konnektörü seçeneklerine bakalım :
AC ve DC uygulamalar için seçebileceğiniz konnektörler kendi içerisinde 5 gruba ayrılmaktadır.
Örneğin; 3 fazlı motor veya frekans konvertörü gibi AC uygulamalarda K; S veya M-kodlu konnektörleri; kamera veya robot gibi DC uygulamalarında ise T ve L-kodlu konnektörleri seçmeniz gerekir. Uygulamanız için teknik olarak uygun olmayan seçenekleri eledikten sonra ise her bir konnektörün iletim yapabileceği akım ve gerilim değerini incelemek sizi doğru sonuca ulaştırır.
S-Kodlu Konnektör akım/ gerilim değerleri ve kutup sayıları:
- 16 A / 230 V AC 2 + PE kutuplu
- 12 A /690 V AC 3 + PE kutuplu
K-Kodlu Konnektör akım/ gerilim değerleri ve kutup sayıları :
- 16 A / 690 V AC 4 + PE kutuplu
M-Kodlu Konnektör akım/ gerilim değerleri ve kutup sayıları :
- 8 A / 690 V AC 5 + PE kutuplu
T-Kodlu Konnektör akım/ gerilim değerleri ve kutup sayıları :
- 12 A /63 V DC 4 kutuplu
L-Kodlu Konnektör akım/ gerilim değerleri ve kutup sayıları :
- 16 A / 63 V DC 4 + PE kutuplu
Konnektör kodlamaları doğrultusunda pin dizilimi ve kablo renk kodlamalarına bakarak da ürünü teyit edebilirsiniz:
S-kodlu konnektörler için:
T-kodlu konnektörler için:
L-kodlu konnektörler için:
K-kodlu konnektörler için:
M-kodlu konnektörler için:
Diğer iletim türlerinde olduğu gibi güç konnektörlerinde de iletim yapılacak gerilim ve akım değerleri doğrultusunda ihtiyacınıza göre seçim yapabileceğiniz farklı kodlamalarda konnektörler bulunmaktadır. Mevcuttaki bir tasarımda saha/cihaz tarafını veya yeni bir tasarımda karşılıklı olarak kullanılacak ürünleri seçerken konnektörlerin kodlama/pin sayısı/pin dizilimi açısından birbirini karşılaması gerekmektedir. Böylelikle ihtiyacınız için doğru konnektör seçimini yaparak sahada oluşabilecek arızaları ve sizi zarara uğratacak duruşları ortadan kaldırabilirsiniz.
Phoenix Contact olarak , tüm iletim türleri için saha veya cihaz uygulamaları fark etmeksizin her ihtiyaca yönelik farklı kodlamadaki kablo ve cihaz konnektörlerini müşterilerimize sunmaktayız.
Teknik destek, ürün seçimi veya numune taleplerinizle ilgili destek almak için bizimle irtibata geçebilirsiniz.